وسایل و پوشاک انفرادی :
1- کفش سبک راهپیمایی 2- کفش نیمه سنگین کوهپیمایی 3- جوراب کوهنوردی 4- شلوار کوهنوردی 5- پیراهن و پولیور کوهنوردی 6- پیراهن و شلوار گرمکن
7- انواع دستکش کوهنوردی 8- انواع عینک کوهنوردی 9- گتر کوهنوردی 10- شنل باران آندراک 11- کاپشن و شلوار بادگیر 12- کت پر یا ویسکوز 13- کوله پشتی
14- زیر انداز 15- کیسه خواب پر یا ویسکوز 16- انواع کلاه کوهنوردی 17- یخ شکن 18- چراغ قوه با لامپ و باطری اضافه 19- قمقمه آب 20- جعبه کمکهای اولیه
21- طناب انفرادی و کارابین 22- قطب نما و نقشه مسیر 23- سوت 24- بشقاب لیوان چاقو در بازکن و کبریت 25- باتوم چوب دستی 26- کلنگ
وسایل گروهی:
1- چادر کوهنوردی 2- پوشش ضد آب 3- ارتفاع سنج 4- ظروف غذا و لوازم پخت و پز 5- چراغ خوراک پزی 6- کپسول روشنایی 7- کتری و قوری گروهی
8- دوربین کوهنوردی 9- نقشه، کروکی و مجوز برنامه
درباره کفش [آموزشی , ]
کفش مهم ترین وسیله یک کوهنورد است. به موازات رشد و گسترش تمام ملزومات کوهنوردی ، کفش نیز سالیان گذشته بدلیل اهمیت بسیار دستخوش تغییرات قابل توجهی شده است. بطوری که اگر یکی از کفش های مدرن امروزی را بهترین کفش بیست سال گذشته مقایسه کنیم متوجه این فاصله بسیار زیاد خواهیم شد. . کفش در تمام رشته های کوهنوردی ، یخ نوردی ، سنگ نوردی ، جنگل پیمائی ، کوهپیمائی سبک و سنگ نوردی سالنی بدون تردید اولین و مهمترین وسیله بحساب می آید. برای یک کوهنورد به دلیل ذات پیمایش ، اولین نکته راحتی پا و در مرحله بعد قابلیت فنی برای منظور و هدف در درجه اهمیت قرار می گیرد و بر خلاف گذشته امروزه دیگر به دوام یک کفش اهمیت چندانی داده نمی شود بلکه به راحتی و قابلیت های فنی آن بیشتر توجه می شود.. برای تولید کفش ، چرم همواره مورد توجه انسان قرار داشته و اینک نیز همچنان جایگاه خود را حفظ نموده است. اما بدلیل دستیابی به تکنولوژی مدرن ، امروزه از لایه های جایگزین دیگری نیز در ساخت کفش سود می برند. پس از انقلاب خیره کننده ای که پروفسور ویلیام الگور (W.L Gore) با ساخت لایه ای که به احترام نام او بعد ها لایه های گورتکس نامیده شده به راه انداخت ، ابتدا پوشاک های مختلف از این محصول به بازار آمد و طی چند سال اصلاحاتی که در تولید آن به عمل آوردند موجب شد که از این لایه ها برای کفش نیز استفاده شود. از لایه های دیگری که طی سالیان اخیر در تولید کفش به کار رفته است می توان به sympatex با قابلیت تنفسی و ضد آب و باد بودن آن اشاره کرد ، که درست مانند گورتکس عمل می کند. همچنین لایه گرما زای Thinsulate در ساخت کفش های زمستانی و قوی استفاده می شود. .استفاده از این لایه تحولی اساسی در تولید کفش ها ایجاد کرد. به این که چرم نقش کمرنگ تری را ایفا می کند. در عین حال قابلیت تنفس پا نیز مورد نظر قرار گرفت. همچنین این موضوع به تولید کفش های سبک تر نیز بسیار کمک کرد. امروزه کفش هایی تولید می شود که یک لنگه آن با ساق بلند در سایز 43 با 625 گرم وزن از کارایی نسبتا قابل توجهی برخوردارند. این تنوع تولید و ساخت کفش ها همچنین ارتباط کاملا تنگاتنگی با نوع نیاز های مختلف انسان داشته و دارد. امروزه در کوهنوردی صحبت از کفشی که بتوان از آن در برنامه های مختلف بهره مند شد کاملا بیهوده است و باید برای هر برنامه خاص کوهنوردی کفش مخصوص آن را تهیه کرد. گاهی اوقات در بین کوهنوردان صحبت از کفش های 4 فصل به میان می آید به کار بردن عبارت 4 فصل برای یک کفش بدین معنی است که آن را می توان در تابستان به دلیل عدم تعرق پا و در زمستان از قابلیت ضد آب و باد بودن آن استفاده کرد. این مفهوم استفاده عمومی کفش است و کاربرد تخصصی ندارد بدیهی است کفشی که برای زمستان استفاده می شود قابلیت های خاص خود را دارد و کفشی که در تابستان استفاده می شود ، کاملا با آن متفاوت است و نباید انتظار چند منظوره از یک کفش داشت. امروزه در تولید کفش به صورت تخصصی در حدی توجه می شود که کفش های مخصوص بانوان به صورت مجزا تولید عرضه می شود .
چیدن کوله پشتی [آموزشی , ]
وزن کوله پشتی نباید از وزن بدن کوهنورد بیشتر باشد زیرا به زانو و ستون مهره ها آسیب می رساند. معمولاً اجسام سنگین تر را اول داخل کوله پشتی گذارده و وسایل سبک تر را روی آن قرار می دهند کوله پشتی نباید لق بزند و یا به اصطلاح شکم دهد. مواد غذائی یا آبدار باید در کیسه پلاستیکی جداگانه بسته بندی شده و در کوله پشتی قرار گیرد. اجسام نوک تیز یا سنگین باید طوری چیده شوند که با پشت یا کتف تماس نداشته باشد.
راهنمای خرید وسایل کوهنوردی
بعد از یکماه برنامهریزی و این در و آندر زدن بالاخره میتوانیم یک روز تعطیل خانواده را به قصد یک کوهنوردی درست و حسابی از خانه بیرون بیاوریم. همه چیز آماده است هرکس کهنهترین کفش، کثیفترین شلوار و چروکترین لباسش را پوشیده و هر کیفی دم دستش بوده را برداشته و هر خوردنیای که فکر کرده آنجا هوس میکند را در آن ریخته است. تا ایستگاه اول همه وانمود میکنند که خسته نشدهاند و فقط احتیاج به یک دستشویی یا نوشیدنی دارند.بعد کمکم سرو صداها بلند میشود؛ یکی از صافی ته کفش مینالد، یکی از سنگینی کولهپشتی و آن یکی هم آنقدر قاتیپاتی خورده که حالش بد شده... خلاصه اینکه همه میخواهند برگردند و زودتر از شر لباسها و کولهپشتیهایشان خلاص شوند. در این گیر و دار ناگهان صدایی از آسمان به گوشمان میرسد.باران، باران گرفته است... بله، اوضاع میتواند متفاوت باشد اگر پیش از حرکت، لوازم کوهنوردی درست و حسابی همراه داشته باشیم و از اوضاع آبوهوا با خبر بوده و بدانیم که وقتی مشکلی پیش میآید، چه کار کنیم تا بتوانیم از پس حل کردن آن برآییم تا یک روز خوب را با خانواده بگذرانیم.
این لوازم برای کوهنوردی از نان شب واجبتر است! کاپشن، شلوار، کلاه ، در حالت کلی، جنس کاپشن و شلوار باید حتما از پارچه بادگیر با درصد بین 60تا70 درصد باشد تا بدن بتواند تنفس کند و ذرات عرق را دفع کند. اما اگر اهل کوهنوردی حرفهای هستید یا دستکم میخواهید به جرگه حرفهایها بپیوندید، بهتر است از لوازم زیر استفاده کنید:
1-استرچ 2-پلار یا پر 3- گورتکس
استرچ: از نوع نایلون است که برای حفظ عضلات، پوشش اولیه بدن را تکمیل میکند. پلار یا پر: پلار الیافی مصنوعی مانند پر و پشم است که کار گرم کردن بدن را انجام میدهد ولی سبکتر از پر است، دیرتر خیس و زودتر هم خشک میشود. یک نوع پلار هم در بازار موجود است که «وینک» نام دارد و ضدآب است.
2-گورتکس: این آخرین پوشش است که باعث میشود تا رطوبت و آب به بدن نفوذ نکند. جنسش هم از الیاف کربنی است. انتخاب کلاه هم بسته به نوع فصل و کوه متفاوت است. اگر به منطقه سردسیر میروید، حتما یک کلاه پشمی با خود ببرید. در مناطق گرم نیز به دلیل تابش مستقیم و زیاد نور آفتاب، از یک کلاه لبهدار استفاده کنید.
3-گتر و جوراب
جوراب علاوه بر اینکه باعث گرم کردن پاها میشود، مانع از اصطکاک بین پا و کفش نیز میشود که این موضوع بیشتر ویژگی جورابهایی است که از الیاف مصنوعی و پشم درست شدهاند. بهتر است از جورابهای نخی استفاده نکنید چون خیس شده و باعث تاول زدن پا میشود.
بعضی کوهنوردان 2 نوع جوراب میپوشند که جوراب اول یک جوراب نازک نخی است که رطوبت و عرق را از پا میگیرد و جوراب دوم -که کلفتتر و ضخیمتر است و روی جوراب اول پوشیده میشود- عرق را از جوراب اول میگیرد و در نتیجه لایهای کف پا به وجود میآید. گتر نه تنها باعث گرم شدن قسمت پایینی پا شده بلکه مانع نفوذ خاک، سنگ، برف، گل و ... به کفش میشود؛ مخصوصا برای کسانی که نمیخواهند چیزی به جز پایشان در کفششان باشد! در کل 3 نوع گتر وجود دارد:
1.گتر سوپر 2.گتر بلند 3. گتر کوتاه
گتر سوپر علاوه بر پوشاندن و گرم نگه داشتن قسمت پایینی پا، روی کفش هم میآید و خود پا را هم گرم نگه میدارد. این نوع از گتر، مناسب مکانهای برفی است. گتر بلند مناسب صعودهای سنگین است. گتر کوتاه حداکثر 12 تا 15 سانتیمتر از کفش را میپوشاند که برای صعودهای عادی و یکروزه مناسب است.
در برنامههای کوتاه هم میشود از یک جفت زانوبند محکم و سفت به عنوان گتر استفاده کرد.
کوله :
در برنامههای یکروزه یا کمتر لازم نیست حتما یک کولهپشتی با کلی وسیله با خود حمل کنید. از یک کیف کمری کوچک نیز میشود استفاده کرد. در برنامههای چند روزه به دلیل اینکه امکان دارد دسترسی به منابع غذایی غیر ممکن باشد، باید یک کوله با خودتان ببرید. کوله کوهپیمایی از جنس پارچههای ضدآب و مقاوم ساخته میشود. وزن کوله باید به گونهای باشد که به کمر فشار نیاورد و خسته کننده نباشد.
1-. پارچه کوله باید کاملا محکم، ضخیم و از جنس برزنت و دارای یک لایه نایلونی باشد.
2. رنگ آن برخلاف کولههای نظامی و شکاری که مناسب استتار است، باید از دور به خوبی دیده شود؛ رنگهایی مانند زرد، نارنجی و قرمز.
3. از محکمی دوخت آن مطمئن شوید.
4. بین بدن شما و کوله فاصله باشد (برای اینکه هوا جریان پیدا کند و مانع عرق کردن شود).
5. به قیمت فکر نکنید و بیشتر به کیفیت، دوام، راحتی و وزن کم آن بها دهید.
کفش:
برای یکبار هم که شده، واقعا کفش کوهنوردی بپوشید. همیشه این عادت را داشتهایم که کهنهترین کفش را برای کوه انتخاب کنیم.. بهترین نوع کفش برای کوه، پوتین است، به دلیل اینکه مقاوم است، تخت مناسبی دارد و بهخوبی میتواند مراقب مچ پا و خود پا باشد. کفش کوه نه آنقدر باید تنگ باشد که ایجاد ناراحتی کند و نه گشاد باشد که باعث تاول شود. . رویه آن میتواند، هم از جنس طبیعی چرم باشد و هم از جنس مواد مصنوعی. چرم طبیعی بسیار مناسب است، به دلیل اینکه قابل انعطاف است و به خوبی عمل تهویه را انجام میدهد. امروزه کمتر از این نوع کفش استفاده میکنند ولی چرم هم طرفداران خودش را دارد. پس از هر بار استفاده باید کفش را شست، قالب زد (به ویژه در کفشهای چرمی) و سپس در هوای آزاد و دمای متعادل خشک کرد و واکس زد تا انعطاف خود را از دست ندهد.
گرفته شده از سایت دانشگاه تربیت معلم تهران انجمن کوهنوردی